Działalność ich oraz utworzenie w Petersburgu oddziału Londyńskiego Towarzystwa Biblijnego oraz z jego inicjatywy dokonanie przekładu Pisma Świętego na język rosyjski miało wpływ na przebudzenie duchowe i powstanie ruchu ewangelicznych chrześcijan w carskiej Rosji.
Przyjął on formy organizacyjne w 1909 r. w wyniku działalności Iwana Stiepanowicza Prochanowa, zwanego też reformatorem Wschodu pod nazwą Wszechrosyjski Związek Ewangelicznych Chrześcijan.
U podstaw działalności ewangelicznych chrześcijan tak na Zachodzie jak i Wschodzie leżała idea powrotu do źródła chrześcijaństwa, do nauczania Jezusa Chrystusa, zawartego w Piśmie Świętym; odrzucenia tradycji z nim sprzecznych oraz pragnienie wykonywania woli Bożej i wierności Jezusowi. Ruch podkreślał konieczność odrodzenia duchowego i potrzebę chrztu na podstawie wiary w wieku świadomym przez zanurzenie. Zalicza się do wyznań protestanckich o orientacji ewangelicznej.
Działalność ewangelicznych chrześcijan w Europie i na świecie znana jest pod nazwami: Kościół Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, Związek Wolnych Ewangelicznych Zborów oraz Federacja Niezależnych Kościołów Ewangelicznych.
Wyznawcy Kościoła uznają zasadę, że chrześcijaństwo jest nie tyle religią co sposobem życia, zaspakajającym najgłębsze potrzeby człowieka.
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w książce etnologa Noemi Modnickiej pt ” Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce jako Kościół wyboru. Analiza etnologiczna wspólnoty religijnej” wydanej przez Zakład Wydawniczy “Nomos” w Krakowie 2000, na podstawie badań dziejów, doktryny i analizy biografii wyznawców” nazwany jest “Kościołem wyboru”. Do którego wstępuje się przez świadomy i dobrowolny wybór, jakiego dokonują jednostki w momencie przystąpienia do niego. Jest grupą ludzi połączonych tą szczególną więzią, która wynika z przyjęcia wyboru wspólnego systemu orientacyjnego jakim jest religia w odróżnieniu od “Kościoła ludu” do którego wchodzi się przez urodzenie.
Powstanie ruchu ewangelicznych chrześcijan w Polsce jest związane z przebudzeniem w Rosji. W wyniku pracy ewangelizacyjnej Józefa Gockiego z Odessy ruch ewangelicznych chrześcijan został przeniesiony z Rosji na Wołyń w 1908 r.
Pierwszy zbór (parafia) ewangelicznych chrześcijan w Polsce powstał w Kowlu w 1909 r. W 1920 roku powstał na Wołyniu Związek Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce. Głównym terenem działalności ewangelicznych chrześcijan wg stanu z 1929 r. była Warszawa oraz ówczesne tereny powiatów chełmskiego i drohiczyńskiego, aby do 1939 r. objąć swoją działalnością tereny Wołynia, Wileńszczyzny, Polesia i Małopolski.
Ewangeliczni chrześcijanie współpracowali także z baptystami. W wyniku czego powstał w Brześciu n/B 7.06.1923 r. Związek Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów w Polsce, którego przewodniczącym został Ludwik Szenderowski sen. Związek ten uzyskał w 1927 r. zatwierdzenie statutu decyzją Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego L.VI.C.11/813/27.
W ślad za tą decyzją, Ministerstwo Spraw Wojskowych przyznało Związkowi stanowisko Prezbitera Wojskowego dla sprawowania opieki duszpasterskiej nad współwyznawcami odbywającymi służbę wojskową. Pierwszym prezbiterem wojskowym był Ludwik Szenderowski sen, a po jego śmierci Franciszek Więckiewicz.
Do wybuchu II wojny światowej, Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych (nazwę tą przyjęto po oddzieleniu się baptystów) oraz połączone z nim w unii Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Ewangelicznych Chrześcijan liczyły 131 zborów, 288 placówek, 935 stacji misyjnych, 27.383 członków (w tym 18.444 ochrzczonych dorosłych) Związek prowadził szkołę biblijną w Warszawie i 2 sierocińce.
6 stycznia 1946 r. został reaktywowany Związek Ewangelicznych Chrześcijan. Większa część Zborów po zakończeniu działań wojennych pozostała po stronie ówczesnego Związku Radzieckiego. Ministerstwo Administracji Publicznej dnia 28 listopada 1946 r. potwierdziło ważność jego legalizacji z 1927 r.
Związek Ewangelicznych Chrześcijan dnia 16 lutego 1947 r. został współorganizatorem Tymczasowego Komitetu Unii Kościołów Ewangelicznych w Polsce i wraz ze Związkiem Wolnych Chrześcijan i Związkiem Stanowczych Chrześcijan utworzył na Konferencji Braterskiej w Ustroniu w dniach 24-26 maja 1947 r. federację pod nazwą Zjednoczony Kościół Ewangeliczny. Do Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego weszło 40 zborów i placówek ewangelicznych chrześcijan.
W szczytowym okresie stalinizmu w Polsce w nocy z 19-20 września 1950 r. duchowni tego kościoła wraz z duchownymi pokrewnych religijnie wyznań zostali aresztowani przez Urząd Bezpieczeństwa. Dopiero po dwóch latach możliwa była dalsza działalność kościoła.
Pod naciskiem władz dnia 4 czerwca 1953 r. Kościół wraz z czterema innymi Kościołami utworzył nowy Zjednoczony Kościół Ewangeliczny, który w wyniku interwencji władz nie miał już charakteru federacyjnego. Dążeniem władz było zatarcie różnic konfesyjnych i uniemożliwienie ich usamodzielnienie się. Członkostwo w Zjednoczonym Kościele Ewangelicznym nie wpływało korzystnie na rozwój wyznania. Dopiero zmiana sytuacji politycznej pozwoliła XII Synodowi Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w dniu 22 maja 1987 r. podjąć uchwałę o reorganizacji przez usamodzielnienie się poszczególnych konfesji. W wyniku tej reorganizacji Kościół Ewangelicznych Chrześcijan powrócił do swoich korzeni. Dnia 1 lutego 1988 r uzyskał rejestrację na podstawie prawa o stowarzyszeniach, zaś po wejściu w życie ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. Nr 29, poz.155 z późniejszymi zmianami) został w dniu 22 stycznia 1990 r. wpisany do Rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych pod nr 27. Obecny Statut Kościoła został zatwierdzony przez Ministra – Szefa Urzędu Rady Ministrów decyzją z dnia 25.11.1991 r. Nr W/DZO/757/91.
Kościół obecnie liczy 2090 wiernych, 56 duchownych, 52 zbory i placówek, 38 kaplic i domów modlitw, 48 punktów katechetycznych dla 500 uczniów. Kościół działa w pięciu Okręgach: Wschodnim, Zachodnim, Południowym, Północnym i Centralnym. Duchowni kształcą się w Misyjnej Szkole Biblijnej, Biblijnym Instytucie Ewangelicznym oraz Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Kościół prowadzi 4 ośrodki kursów biblijnych, działalność wakacyjną, konferencje szkoleniowe. Wydaje półrocznik o zasięgu krajowym “Głos Ewangeliczny” w nakładzie 1000 egz. , a także publikacje książkowe.
Kościół posiada następujące Agendy: Ogólnokościelny Komitet Młodzieżowy, Komitet ds. Koordynacji Pracy Wśród Dzieci, Chrześcijańską Misję “Nadzieja dla wszystkich” oraz Ogólnopolską Organizację Skautowską.
Kościół współpracuje z wydawnictwami: “Misją Ewangeliczną” w Toruniu, oraz Fundacją “Legatio” we Włocławku. Lokalnie Zbory wydają biuletyny informacyjne, są zaangażowane w służbę Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Wojskowego “Korneliusz” oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Gedeonitów, którego celem jest bezpłatna dystrybucja Pisma Świętego w szpitalach, hotelach i szkołach.
Kościół poprzez swoje Zbory prowadzi działalność charytatywno – społeczną przy współpracy z terenowymi ośrodkami pomocy społecznej, domami dziecka, szkołami i organizacjami pozarządowymi (TPD). Prowadzi profilaktykę uzależnień, poradnictwo przedmałżeńskie, małżeńskie i kryzysowe, warsztaty psychoedukacyjne dla rodzin, prelekcje w szkołach. Włącza się w rzeczową i finansową pomoc dla ofiar kataklizmów, pomoc świąteczną dla dzieci i młodzieży z rodzin patologicznych i ubogich – “Gwiazdkowa Niespodzianka”. Lokalnie istnieją przy zborach służby pomocy ludziom uzależnionym od alkoholu i narkotyków, a także służba pomocy ludziom będącym w więzieniu, dla osób bezrobotnych. Prowadzi punkt pomocy społecznej, świetlice środowiskowe. Organizuje wakacyjny wypoczynek dla dzieci z rodzin najuboższych, domów dziecka, szkół specjalnych w tym obozy letnie dla młodzieży z nauką języka obcego.
Kościół jest współzałożycielem fundacji “Głos Ewangelii”, której misją jest kształtowanie i propagowanie pozytywnych postaw życiowych, zwłaszcza wśród ludzi młodych, walka z demoralizacją, udzielanie pomocy młodzieży niepełnosprawnej, zachęcanie do poznawania chrześcijańskiej kultury i sztuki, działanie na rzecz wzmacnianie życia małżeńskiego i rodzinnego. Realizuje ona audycje radiowe promujące chrześcijański styl życia, organizuje warsztaty profilaktyczne w szkołach ponadpodstawowych w zakresie przeciwdziałania narkomanii i alkoholizmowi, współpracuje z innymi rozgłośniami radiowymi.
Organizuje zjazdy, konferencje, sympozja, seminaria o tematyce teologicznej oraz dotyczącej problemów społecznych.
Kościół utrzymuje stałe kontakty z ewangelicznymi chrześcijanami za granicą. Jest członkiem Międzynarodowej Federacji Wolnych Kościołów Ewangelicznych, skupiającej Kościoły działające na wszystkich kontynentach oraz członkiem Aliansu Ewangelicznego w RP.
